Definicja wyłączników nadprądowych odnosi się do urządzeń, których zadaniem jest ochrona instalacji elektrycznej oraz podpiętych przez nią urządzeń, przed skutkami zwarć lub też przeciążeń.
Wyłączniki nadprądowe to obecnie jeden z najbardziej rozpowszechnionych elementów, wchodzących w skład instalacji elektrycznych. Znaleźć go można praktycznie w każdej rozdzielnicy domowej.
Co to jest przeciążenie, a co nazywamy zwarciem?
Przeciążenie elektryczne - to zjawisko przepływu przez element prądu elektrycznego większego niż znamionowy tego elementu (obiektu elektrycznego). Przeciążenie może być niebezpieczne jeśli jest długotrwałe. Zjawisko to powoduje wydzielenie się ciepła.
Utrzymująca się przez dłuższy czas podwyższona temperatura, na przewodzie elektrycznym, w skrajnym przypadku może przyczynić się do stopienia się izolacji a następnie do pożaru. Aby zapobiec takiej sytuacji, należy odpowiednio dobrać wyłącznik nadprądowy, który w momencie przeciążenia, przerwie zasilanie obwodu.
Należy pamiętać aby zbytnio nie obciążać poszczególnych obwodów elektrycznych - zabezpieczonych danym bezpiecznikiem, gdyż może to prowadzić do ich szybszego, trwałego uszkodzenia, co z kolei może prowadzić do uszkodzenia urządzeń, podpiętych pod dany obwód elektryczny.
Zwarcie elektryczne - inaczej zwane "spięciem", w elektrotechnice i elektronice oznacza nagłe zmniejszenie rezystancji obwodu elektrycznego do bardzo małej wartości, powstające najczęściej wskutek połączenia się przewodów obwodu lub uszkodzenia izolacji elektrycznej w wyniku jej przebicia. Prąd zwarciowy jest wielokrotnie większy od prądu roboczego i może spowodować zniszczenie przewodów elektrycznych, urządzeń i odbiorników elektrycznych lub pożar. Do ochrony przed skutkami zwarcia służą zabezpieczenia elektryczne.
Taki prąd musi być jak najszybciej przerwany, poprzez zadziałanie zabezpieczenia zwarciowego, w naszym przypadku – bezpiecznika, potocznie zwanego "esem".
Kiedy możemy mieć do czynienia ze zwarciem? Przykładowo: w momencie wiercenia otworu pod kołek rozporowy, natrafimy na przewód pod napięciem, lub tez w sytuacji, gdy mylnie połączymy ze sobą przewody L i N, a następnie załączymy obwód elektryczny. Obie sytuacje są równie niebezpieczne, dlatego też, każdorazowe zmiany w instalacji elektrycznej, powinny być dokonywane przez wykwalifikowanego elektryka.
Najbardziej popularne wyłączniki nadprądowe możemy podzielić wg
* rozmiaru (ilości modułów):
- 1- biegunowe
- 2- biegunowe
- 3- biegunowe
- 4- biegunowe
* ze względu na charakterystykę wyzwalania:
- Charakterystyka wyzwalania A – rzadko spotykana, charakteryzuje się natychmiastowym zadziałaniem (bezzwłocznym), stosowane do zabezpieczeń urządzeń elektronicznych.
- Charakterystyka wyzwalania B – najbardziej standardowa - popularna grupa wyłączników nadprądowych, stosowana do rozwiązań mieszkaniowych, biurowych. Służą do zabezpieczania urządzeń o niskich prądach rozruchowych, np. obwody gniazdkowe czy też oświetleniowe.
- Charakterystyka wyzwalania C – używana do zabezpieczania urządzeń o zwiększonych prądach rozruchowych, przede wszystkim znajdują zastosowanie w rozwiązaniach przemysłowych, np. do rozruchów silników.
- Charakterystyka wyzwalania D – zastosowanie typowo w przemyśle. Esy o tej charakterystyce wyzwalania zabezpieczają urządzenia elektroenergetyczne, o dużych prądach rozruchowych.
* ze względu na prąd znamionowy wyłącznika nadprądowego:
1A, 2A, 4A, 6A, 10A, 16A, 20A, 25A, 32A, 40A, 50A, 63A.
Wśród bezpieczników WN6 marki Adelid, dostępnych w naszym sklepie, znaleźć możemy:
- WN6 1P B/C - wyłączniki nadprądowe 1- polowe, o charakterystyce B lub C, od 1A do 63A,
- WN6 3P B/C - wyłączniki nadprądowe 3- polowe, o charakterystyce B lub C, od 1A do 63A.
Budowa wyłącznika nadprądowego:
- Każdy wyłącznik nadprądowy ma znormalizowaną szerokość (szerokość jednego modułu = 17,7mm x ilość modułów). Na wykresie powyżej ta dana została zaokrąglona do 18 mm.
- Wysokość w przypadku wyłączników WN6 jest stała i wynosi: 86 mm,
- Konstrukcja obudowy wyłącznika jest przystosowana do montażu na szynie DIN TH35,
- W dolnej oraz górnej części wyłącznika nadprądowego, znajdują się śrubowe zaciski przyłączeniowe, za pomocą których podłączane są przewody zasilające i odpływowe,
- Na froncie ESA znajduje się dźwignia napędowa, za pomocą której zostaje załączone lub wyłączone napięcie, w zabezpieczonym przez wyłącznik obwodzie.
- Powyżej dźwigni znajduje się wskaźnik określający status „pracy” wyłącznika (okienko):
- kolor zielony – wyłącznik wyłączony (przerwa w obwodzie, stan bezpieczny)
- kolor czerwony – wyłącznik został załączony.
- Przyłącza: moduł pod szynę grzebieniową lub pionową,
- Zaciski klatkowe:
- 1-25A sztywny/giętki: max. 16/25 mm²,
- 32-63A sztywny/giętki: max. 35/25 mm². - Montaż:
- szyna DIN,
- TH35 wg EN 50022.
Podłączenie wyłącznika nadprądowego WN6:
- Należy pamiętać aby każde połączenie listwy z danym modułem, było odpowiednio dokręcone,
- Należy dobrać odpowiednie listwy do danego typu aparatury modułowej,
- Jeżeli pod zacisk śrubowy podłączone zostaną przewody typu drut, należy pamiętać o ściągnięciu z nich odpowiednią ilość izolacji, aby przy dokręcaniu zacisk właściwie trzymał dokręcany przewód. Jeżeli pod dany zacisk będą podpięte dwa przewody typu drut- należy pamiętać, aby były jednakowego przekroju,
- Po zamontowaniu przewodów należy zweryfikować, czy dokręcane przewody, zostały wsadzone w odpowiednie miejsce, w zaciskach przyłączeniowych wyłącznika, tj. pomiędzy elementem ruchomym a stałym zacisku.
- Należy pamiętać aby montaż aparatury modułowej został przeprowadzony przez wykwalifikowanego elektryka.
